Część rośliny: korzeń.
Działanie: pobudza trawienie, wiatropędny, przeciwskurczowy, tonizuje nerwy obwodowe, moczopędny.
Zastosowanie: wzdęcia, niestrawność, skurcze jelit, zawroty, bóle głowy (związane z zaburzeniami trawienia).
Uwaga! Zioło polecane starszych dzieciom i dorosłym; u niemowląt i małych dzieci koper włoski, kminek, kolendra.
Owoc.
Owoce-ściągająco(garbniki), normalizują krążenie obwodowe(antocyjany), p-zapalne(garbniki,fenolokwasy), witaminy, związki mineralne.
Zastosowanie:miażdżyca, nadciśnienie, gorączka, wykrztuśnie, poprawa odporności.
Owoc.
Owoce działają podobnie jak kwiaty, ale dzięki znacznej zawartości antocyjanów i witamin wykazują silkniejsze działanie przeciwbakteryjne i przeciwirusowe. Mają właściwości wzmacniające,przeciwbólowe oraz odtruwające-ułatwiają usuwanie z organizmu szkodliwych metabolitów. Zastosowanie-napięciowe bóle głowy, migreny, bóle reumatyczne,zapalenie nerwu trójdzielnego, rwa kulszowa.
Część rośliny: liść.
Działanie: przeciwzapalne, ściągające, dezynfekujące drogi moczowe
Zastosowanie: pomocniczo (wraz z innymi ziołami w mieszankach) w kamica nerkowa, reumatyzm, zapalenie żołądka i jelit, choroba nerek, choroby pęcherza moczowego
Część rośliny: liść.
Działanie: przeciwcukrzycowe, ściągające, przeciwbakteryjne
Zastosowanie: Uszczelnienie naczyń kapilarnych, zwłaszcza gałki ocznej (wykorzystywane przy produkcji specyfików tj Fotorentin, Difrarel), cukrzyca (poprawa osłabionego wzroku), ból gardła (do płukania).
Część rośliny: liść.
Działanie: przeciwreumatyczne, moczopędne
Zastosowanie: przewlekły i ostry stan zapalny nerek, obrzęki (przy chorobie nerek), niektóre schorzenia dróg moczowych, reumatyzm
Ziele.
Ziele-garbniki-15%, gorycze, betainy-alkaloidy pirylidonowe, irydoidy, cholina, ślady olejku Odwary z ziela -ściągająco, p-zapalnie(garbniki),nieznacznie p-krwotocznie. Zastosowanie-przeciwbiegunkowo, wzmacniająco, przeciwstresowo, bóle głowy, w chorobach zatok- z żywokostem lekarskim, lipą, stymuluje trawienie, pracę wątroby.
Liście mogą być użyte do sporządania aromatycznej herbaty.Młode pędy czyśca blotnego można jeść po ugotowaniu, małe bulwy zbierane na polu-gotowane, suszone, jedzone na surowo.
Część rośliny: ziele.
Działanie: poprawia trawienie, żółciopędne, odrobaczanie, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze
Zastosowanie: wzdęcia, zaburzenia trawienia, niestrawność, niewydolność wątroby, zmniejszone wydzielanie żółci, odrobaczanie (owsiki u dzieci).
Część rośliny: ziele
Działanie: żółciopędne, pobudzające trawienie, przeciwskurczowe
Zastosowanie: pobudza trawienie, ból brzucha (skurcze jelit)
Uwaga! Nie podawać przy ostrym zapaleniu wyrostka robaczkowego, ostrym zapaleniu żołądka i jelit.
Szyszki.
Szyszki-olejek eteryczny 1-3%,żywica(HUMULON, BETA LUPULON) do 80%, flawonoidy-m.in. pochodne kwercetyny kemferolu oraz chalkony-ksantohumol i garbniki. Zawiera lupulinę-działa silnie uspokajająco, utrudnia przenoszenie bodźców do ośrodkowego układu nerwowego, hamuje aktywność kory mózgowej,przyśpiesza zasypianie,działa rozkurczowo i przeciwlękowo,obniża ciśnienie krwi, zwiększa łaknienie(związki gorzkie), silnie bakteriobójczo, p-grzybiczo,p-wirusowo w grypie opryszczce, cytomegalii, p-pierwotniakowo-hamuje m.in.replikację zarodźca malarii, poprawia apetyt, polecany przy niestrawności,niedokwaśności, wzdęciach, gazach. Gorycze,jak wynika z badań dobrze radzą sobie z bakteriami zasiedlającymi nasze jelita, w tym opornymi na antybiotykoterapię.Poza tym obniżają poziom trójglicerydów we krwi i podnoszą poziom HDL (,,dobry cholesterol"), hamują też wchłanianie tłuszczu w jelitach zapobiegając otyłości.
Ziele.
Ziele-laktony seskwiterpenowe(knicyna,benedyktyna),garbniki,flawonoidy-pochodne apigeniny, kemferolu, śluzy, poliacetyleny, niewielkie ilości olejku eterycznego,związki mineralne-12%-głównie sole magnezu i wapnia.
Usprawnia trawienie, moczopędnie,odtruwająco,wykrztuśnie, zmniejsza zastoje żylne, przyśpiesza menstruację, działa bakteriostatycznie(hamuje rozwój gronkowca złocistego i kałowego)-poliacetyleny,knicyna, słabe właściwości odkażające wobec niektórych wirusów, np.półpaśca, wg najnowszych badań naukowych może działać osłonowo na komórki nerwowe.
Zastosowanie-przede wszystkim w dolegliwościach ze strony przewodu pokarmowego-niestrawności, braku łaknienia, trudnościach w przyswajaniu składników pokarmowych, stanach zapalnych błon śluzowych żołądka i jelit,wzdęciach,u osób starszych i rekonwalescentów, z towarzyszącym osłabieniem,niedokrwistością-jako bogate źródło soli mineralnych. Zewnętrznie: stany zapalne skóry,trudno gojące się rany,czyraki, wrzody,trądzik, wysypka alergiczna.
Przeciwskazania-alergia na rośliny z rodziny Asteraceae,ciąża, laktacja
Kora.
Młoda kora-garbniki-do 20%(elagotanininy, garbniki katechinowe, wolne kwasy elagowy i galusowy,katechina, nieznaczne ilości związków triterpenowych,
Żołędzie-garbniki do 9%,flawonoidy, skrobia,białka,tłuszcz,sole mineralne. Dodawano do chleba i gotowano jak kaszę w ,,latach głodowych" Gorzka tanina-eliminuje ją moczenie w wodnym roztworze popiołu z drzew liściastych.
Działanie-garbniki-ściągająco,p-zapalnie, silnie bakteriobójczo(m.in.na gronkowca złocistego),p-wirusowo(wirus opryszczki, grypy,polio,przeciwpierwotniakowo, przeciwgrzybiczo,antyoksydacyjnie, obniża poziom cholesterolu, hamują drobne krwawienia, p-biegunkowo,zapierająco, zmniejszają możliwość przenikania toksyn bakteryjnych na zewnątrz jelita, środek odtruwający w zatruciach metalami ciężkimi i alkoloidami. Korę dębu rzadko stosuje się doustnie. Lek Quecor-tabl.z kory dębu firmy Labofarm. Zewnętrznie: stany zaplane skóry,opryszczka, trudno gojące się rany, łojotok, owrzodzenia, odleżyny,stany zapalne jamy ustnej i gardła,afty, paradontoza,stany zapalne narządów płciowych i okolic odbytu, hemoroidy, odmrożenia, oparzenia I i II stopnia, nadmierna potliwość rąk i stóp.
Strąki.
Ziele.
Do użytku zewnętrznego.
Nie stosować w czasie ciąży, laktacji, niedrożności dróg żółciowych, zapaleniu woreczka żółcioiwego, przy chorobach wątroby, chorobie wrzodowej, przy jaskrze.
Kwiat.
Zioło dla nieśpieszących się, cierpliwych.Działa powoli, łagodnie na efekty trzeba poczekać dobrych parę miesięcy, ale osiągnięta poprawa zdrowia ma charakter trwały.
Flawonoidy, pochodne kwercetyny-rutozyd i hiperozyd, wit.C-spore ilości, kwasy triterpenowe w owocach.
Skład chem.owocu i kwiatostanu bardzo zbliżony, w kwiatach więcej flawonoidów.
Dział.: wzmacnia serce, zwiększa jego wydolność i łagodzi zaburzenia rytmu, zwiększenie siły skurczu m.sercowego, rozkurczająco na mm.gładkie naczyń krwionośnych-zwiększenie przepływu krwi przez naczynia wieńcowe, lepsze ukrwienie,dotlenienie i odżywienie m.sercowego. Podobnie działa na naczynia mózgowe powodując dotlenienie i lepsze odżywienie mózgu. Uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne. Obniża ciśnienie krwi.Zmniejsza agregację płytek krwi-przeciwkrzepliwie (profilaktyka udaru, zawału). Antyosydacyjnie,przeciwmiażdżycowo,obniża stęż. złego cholesterolu we krwi. Przeciwzapalnie, p-bakteryjnie, p-grzybiczo. Moczopędnie,uspokajająco.
Zalecany u osób z łagodną niewydolnością m.sercowego (I i II stadium wg NYHA)grupa I-osoby z ch.serca u których wysiłek fizyczny nie powoduje duszności, zadyszki, zmęczenia,II grupa-niewielki wysiłek fiz.objawia się zadyszką, bólem serca, palpitacjami i zmęczeniem. W niewielkich zaburzeniach rytmu serca, napadowej tachykardii, przewlekłej, mało nasilonej niewydolności wieńcowej,miażdżycy, umiarkowanym nadciśnieniu, hiperlipidemii, zaburzeniach krążenia mózgowego, nerwicy wegetatywnej, stanach niepokoju, bezsenności, przy ogólnym zmęczeniu, szczególnie dla osób w podeszłym wieku (serce starcze, poprawa krążenia mózgowego), w okresie przekwitania, rekonwalescencji, po przebytych chorobach zakaźnych np. po grypie.
Owoc.
Zioło dla nieśpieszących się, cierpliwych.Działa powoli, łagodnie na efekty trzeba poczekać dobrych parę miesięcy, ale osiągnięta poprawa zdrowia ma charakter trwały.
Flawonoidy, pochodne kwercetyny-rutozyd i hiperozyd, wit.C-spore ilości, kwasy triterpenowe w owocach.
Skład chem.owocu i kwiatostanu bardzo zbliżony, w kwiatach więcej flawonoidów.
Dział.: wzmacnia serce, zwiększa jego wydolność i łagodzi zaburzenia rytmu, zwiększenie siły skurczu m.sercowego, rozkurczająco na mm.gładkie naczyń krwionośnych-zwiększenie przepływu krwi przez naczynia wieńcowe, lepsze ukrwienie,dotlenienie i odżywienie m.sercowego. Podobnie działa na naczynia mózgowe powodując dotlenienie i lepsze odżywienie mózgu. Uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne. Obniża ciśnienie krwi.Zmniejsza agregację płytek krwi-przeciwkrzepliwie (profilaktyka udaru, zawału). Antyosydacyjnie,przeciwmiażdżycowo,obniża stęż. złego cholesterolu we krwi. Przeciwzapalnie, p-bakteryjnie, p-grzybiczo. Moczopędnie,uspokajająco.
Zalecany u osób z łagodną niewydolnością m.sercowego (I i II stadium wg NYHA)grupa I-osoby z ch.serca u których wysiłek fizyczny nie powoduje duszności, zadyszki, zmęczenia,II grupa-niewielki wysiłek fiz.objawia się zadyszką, bólem serca, palpitacjami i zmęczeniem. W niewielkich zaburzeniach rytmu serca, napadowej tachykardii, przewlekłej, mało nasilonej niewydolności wieńcowej,miażdżycy, umiarkowanym nadciśnieniu, hiperlipidemii, zaburzeniach krążenia mózgowego, nerwicy wegetatywnej, stanach niepokoju, bezsenności, przy ogólnym zmęczeniu, szczególnie dla osób w podeszłym wieku (serce starcze, poprawa krążenia mózgowego), w okresie przekwitania, rekonwalescencji, po przebytych chorobach zakaźnych np. po grypie.
Zioło dla nieśpieszących się, cierpliwych.Działa powoli, łagodnie na efekty trzeba poczekać dobrych parę miesięcy, ale osiągnięta poprawa zdrowia ma charakter trwały.
Flawonoidy, pochodne kwercetyny-rutozyd i hiperozyd, wit.C-spore ilości, kwasy triterpenowe w owocach.
Skład chem.owocu i kwiatostanu bardzo zbliżony, w kwiatach więcej flawonoidów.
Dział.: wzmacnia serce, zwiększa jego wydolność i łagodzi zaburzenia rytmu, zwiększenie siły skurczu m.sercowego, rozkurczająco na mm.gładkie naczyń krwionośnych-zwiększenie przepływu krwi przez naczynia wieńcowe, lepsze ukrwienie,dotlenienie i odżywienie m.sercowego. Podobnie działa na naczynia mózgowe powodując dotlenienie i lepsze odżywienie mózgu. Uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne. Obniża ciśnienie krwi.Zmniejsza agregację płytek krwi-przeciwkrzepliwie (profilaktyka udaru, zawału). Antyosydacyjnie,przeciwmiażdżycowo,obniża stęż. złego cholesterolu we krwi. Przeciwzapalnie, p-bakteryjnie, p-grzybiczo. Moczopędnie,uspokajająco.
Zalecany u osób z łagodną niewydolnością m.sercowego (I i II stadium wg NYHA)grupa I-osoby z ch.serca u których wysiłek fizyczny nie powoduje duszności, zadyszki, zmęczenia,II grupa-niewielki wysiłek fiz.objawia się zadyszką, bólem serca, palpitacjami i zmęczeniem. W niewielkich zaburzeniach rytmu serca, napadowej tachykardii, przewlekłej, mało nasilonej niewydolności wieńcowej,miażdżycy, umiarkowanym nadciśnieniu, hiperlipidemii, zaburzeniach krążenia mózgowego, nerwicy wegetatywnej, stanach niepokoju, bezsenności, przy ogólnym zmęczeniu, szczególnie dla osób w podeszłym wieku (serce starcze, poprawa krążenia mózgowego), w okresie przekwitania, rekonwalescencji, po przebytych chorobach zakaźnych np. po grypie.
Kwiat.
Kwiaty-cukry-sorbitol,glukoza, flawonoidy, m.in. kwercetyna,rutyna, hiperozyd, karotenoidy, kwasy organiczne, fenolokwasy. Dział. moczopędne, rozkurzowe, p-zapalne, p-bakteryjne, p-alergiczne, łagodnie rozwalniająco, zastosowanie-zapalenie dróg moczowych, nieżyt żołądfka, ukł.oddechowego, kruche naczynka, siniaki, hemoroidy, alergia, zaparcia u dzieci.
Owoc.
Owoce-kwasy organiczne,węglowodany, kwasy fenolowe, flawonoidy-kwercetyna,rutyna i in,antocyjany, garbniki, witaminy-prowitamina A, wit C, E i K,pestki-B17 amigdalina.
Dział.:moczopędne, odtruwające,żółciopędne,wzmacniające, ściągające, p-zapalnie na błony śluzowe, obniżają ciśnienie krwi, kardioochronnie, p-miażdżycowo, inhibitory acetylocholinoesterazy-wyciągi z owoców-mogą być wykorzystane w leczeniu choroby Alzheimera. Zastosowanie w nieżytach u.oddechowych, przeziębieniu, grypie, chorobach reumatycznych, dnie moczanowej, kamicy moczowej,nieżycie żołądka, dwunastnicy i jelita cienkiego, cukrzycy, otyłości, nadciśnieniu, miażdżycy.
Szyszkojagoda.
W lecznictwie owoc i otrzymywany z niego olejek jałowcowy Surowiec zawiera 0.5%-2% olejku lotnego, flawonoidy,garbniki, żywicę-8%, związek goryczowy, kwasy organiczne. Prawdziwy pogromca bakterii, grzybów i pierwotniaków- dzięki zawartości fitoncydów czyli roślinnych antybiotyków.Zwalcza bakterie w drogach moczowych w tym te oporne na antybiotyki. Działa wykrztuśnie, w nieżycie nosa, zapaleniu zatok. W kamicy moczowej, zaburzeniach trawienia, nadmiernej fermentacji jelitowej, chorobach reumatycznych.
Przedawkowanie-podrażnienie nerek, krwiomocz. Nie stosować w czasie ciąży, laktacji, w ch.wrzodowej, niewydolności nerek, zapaleniu jelit, pęcherzyka żółciowego, marskości wątroby.
Korzeń.
W lecznictwie -ziele i korzeń. Ziele-pochodne kwasu kawowego, flawonoidy pochodne kwercetyny i kemferolu, polisacharydy, ślady olejku. Korzeń-pochodne kwasu kawowego,polisacharydy,glikoproteiny, poliacetyleny.
Wzmocnienie naturalnej odporności organizmu, chroniczne zakażenia dróg oddechowych,grypa, zapalenie stawów, pomocniczo w leczeniu przerostu gruczołu krokowego i w chorobach nowotworowych. Zewn.-wyciągi wodne, alkoholowe lub stabilizowany sok z jeżówki-trudno gojące się rany, egzema, łuszczyca.
Kora.
Leczniczo: nasiona, kora i kwiat.
Kora zawiera kumaryny-eskulinę, eskuletynę,fraksynę,skopoletynę, garbniki, flawonoidy. Eskulina uszczelnia naczynia krwionośne.
Kwiat.
Leczniczo: nasiona, kora i kwiat.
Kwiaty-flawonoidy,kumaryny, fenolokwasy,leukocyjanidyny,garbniki. Escyna,flawonoidy i kumaryny zawarte w wyciągachz owoców, kwiatów, kory i liści kasztanowca działają uszczelniająco na ,sciany naczyń włosowatych, zmniejszają ich kruchość(eskulina,flawonoidy),przeciwdziałają stanom zapalnym i zastojom żylnym(escyna, eskulina).Wyciągi z kwiatów wchodzą wskład preparatów stosowanych w stanach zapalnych żył podudzi i hemoroidów.
Kwiat.
Ziele i kwiat-flawonoidy,antocyjany, fenolokwasy( salicylowy, kumarowy), garbniki.Wyciągi z ziela i kwiatów p-zapalnie,moczopędnie. W nieżytach górnych dróg oddechowych i jako lek moczopędny.
Część rośliny: ziarno
Działanie: Przeciwskurczowe, wiatropędne, pobudza wydzielanie soków trawiennych, poprawiające laktacje.
Zastosowanie: ból brzucha, gazy, laktacja,
Korzeń.
Kłącze i korzeń kożłka-irydoidy,, olejek, kwas walerenowy i in. Dział.uspokajające-walepotriaty, kwas walerenowy i olejek oraz rozkurczające na mm.gładkie przewodu pokarmowego, dróg moczowych i obwodowych naczyń krwionośnych.
W lecznictwie ludowym jako środek rozkurczowy i uspokajający w histerii i padaczce.
Część rośliny: kora
Działanie: przeczyszczające oraz żółciopędne
Zastosowanie:
Zaparcia, słaba perystaltyka jelit, słabe wytwarzanie żółci, owsiki (lewatywy z wywaru), egzemy
Uwaga! Nie stosować w stanach zapalnych jelit, przy zapalenie wyrostka robaczkowego oraz podczas miesiączki.
Kwiat.
Kwiat lawendy-do 3% olejku eterycznego, 12%garbników, triterpeny (kwas ursolowy), kumaryny, fitosterole, antocyjany, związki mineralne.
Działanie: uspokajające, żółciopędne, pobudzające wydzielanie soków żołądkowych, wiatropędne, hamują nadmierny rozwój flory bakteryjnej.
Zastosowanie: napar z kwiatów-nadmierna fermentacja, wzdęcia, osłabiona perystaltyka jelit, zmniejszenie łaknienia, pobudzenie nerwowe,
Zewnętrznie-nerwobóle (okłady), dermatozy -kąpiele,
Część rośliny: Kwiat.
Działanie: Napotne/rozgrzewające, stosować przy pierwszych objawach przeziębienia.
Wzmocnij działanie łącząc z: kwiat bzu czarnego, owoc dzikiej róży (połącz składniki razem i pij mocno ciepłą herbatę w dużej ilości).
Dodatkowo możesz zastosować: godzinne pocenie całego ciała pod kocami po wypiciu herbaty, następnie dokładnie wytarcie i zmianę odzieży na suchą, odradzane spożywanie posiłku na czas kilkugodzinnej kuracji (by móc przyjąć zalecaną ilość naparu, do 1,5l)
Zastosowanie: przeziębienie, pocenie,
Liść.
Liść-garbniki,flawonoidy,fenolokwasy-wspomagający lek przeciwbiegunkowy, wnieżytach przewodu pokarmowego, płukanie gardła i jamy ustnej-napar z suszonych liści.
Cały liść.
Liść-olejek eteryczny-cytral, cytronellal, kwasy fenolowe-kwas rozmarynowy,garbniki, flawonoidy
Działanie-łagodnie uspokajające, przeciwlękowe
Zastosowanie-w niepokoju, lęku, zaburzeniach snu, depresji, zaburzenia uwagi, nadpobudliwość(ADHD), nadciśnienie, w terapii choroby Alzheimera.W chorobie Alzheimera -deficyt acetylocholiny-melisa podnosi poziom acetylocholiny. Olejek spazmolitycznie(bolesne skurcze spowodowane napięciem nerwowym, wzdęcia), przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo(infekcje dróg oddechowych, wirus opryszczki- miejscowo), antyoksydacyjne, immunostymulujące (choroby cywilizacyjne).
Dobrze tolerowana, niekiedy nudności, bóle brzucha.
Liść.
Część rośliny: Cały liść.
Zastosowanie: ból brzucha, wzdęcia, nudności, brak apetytu, ból gardła, nerwobóle (w postaci maści), katar (jako maść).
Część rośliny: Liść rozdrobniony.
Zastosowanie: ból brzucha, wzdęcia, nudności, brak apetytu, ból gardła, nerwobóle (w postaci maści), katar (jako maść).
Kwiat.
Plechy.
Plecha morszczynu-0.1% jodu, polisacharydy, mannitol, barwnik fuoksantyna, sole mineralne.
Działanie-pobudza wydzielanie hormonów tarczycy, reguluje przemianę materii-związki jodu, działa przeczyszczająco(polisacharydy)-silnie pęcznieje w przewodzie pokarmowym oraz antybakteryjnie i przeciwwirusowo-wyciągi wodne mają działanie immunostymulujące (polisacharydy), a wyciągi alkoholowe obniżają poziom cukru we krwi.
Zastosowanie: niedoczynność tarczycy wywołana niedoborem jodu, zapobiega przerostowi gruczołu tarczowego, otyłości.
Część rośliny: ziele
Działanie: moczopędne, ściągające, przeciwzapalne, przeciwskurczowe
Zastosowanie: zapalenie pęcherza moczowego, miedniczek nerkowych, moczowodów, wchodzi w skład granulatu Urogran i pasty Fitolizyna, odtruwanie organizmu,
Ziele nostrzyka Meliloti herba- związki kumarynowe(kumaryna,melilotyna,dikumarol), alantoina,
flawonoidy, garbniki.
Działanie-zmniejsza krzepliwość krwi-poprawia przepływ krwi przez naczynia, przeciwzapalnie.
Wewn.stosowany wyłącznie jako składnik mieszanek ziołowych.
Zewnętrznie-środek zmiękczający skórę i przyśpieszający gojenie się ran.
Ziele.
Ziele związki śluzowe, garbniki, alkaloidy pirolizydonowe,flawonoidy, sole mineralne. Wyciągi z ziela-słabo p-zapalnie,moczopędnie, napotnie.
Uwaga! Ze względu na działanie hepatotoksyczne i rakotwórcze obecnie wewnętrznie nie stosowane! Niewskazane jest przygotowywanie sałatki z młodych liści ogórecznika.
Zewnętrznie: kąpiel w stanach zapalnych skóry i błon śluzowych.
Część rośliny: korzeń.
Działanie: wykrztuśne, moczopędne, pobudza czynność żołądka, bakteriobójcze, grzybobójcze, odrobaczające
Zastosowanie: zapalenie gardła, zapalenie krtani, zapalenie oskrzeli i płuc.
Uwaga! Helenina, główna substancja lecznicza zawarta w omanie jest słabo rozpuszczalna w wodzie, dobrze zaś w alkoholu. Stąd słabsze działanie naparów wodnych od nalewek w przypadku tej substancji.
Część rośliny: liść.
Działanie: przeciwkrwotoczne, ściągające, przeciwbakteryjne, odtruwające
Zastosowanie: pielęgnacja niemowląt i osób starszych w stanach zapalnych jamy ustnej, opryszczka, zapalenie żołądka i jelit, brak apetytu, robaczyca
Niedojrzałe nasiona.
Ziarniaki owsa-węglowodany, związki białkowe, lipoproteiny, aminokwasy, peptydy, sterole,kwasy tłuszczowe, saponiny, witaminy B1,B2,B6,kwas nikotynowy, kwas pantotenowy, wit.E, kwas fitynowy, zwiazki krzemu.
Działanie -obniżanie poziomu cholesterolu w surowicy krwi, napary z ziarniaków-stany wyczerpania nerwowego,dna moczanowa, reumatyzm, obniżają poziom kwasu moczowego.
Słoma.
Ziele owsa-cukry, flawonoidy, saponiny steroidowe, rozpuszczalne związki krzemu, liczne makro- i mikroelementy.
Działanie-wyciągi z ziela obniżają poziom kwasu moczowego w surowicy krwi, mogą zapobiegać uszkodzeniom komórek wątroby, działają moczopędnie, przeciwdrobnoustrojowo, przeciwgrzybiczo. Uzułupełnia niedobory makro- i mikroelementów. Napary zalecane w stanach wyczerpania i bezsenności.
Kłącze.
Kłącze perzu zebrane wiosną lub jesienią zawiera cukry,,mannitol, związki śluzowe,związki mineralne z rozpuszczalną krzemionką, małe ilości olejku.
Działa moczopędnie, łagodnie przeczyszczająco, wpływa na elastyczność naczyń krwionośnych, zapobiega kamicy moczowej, stosowany w nadciśnieniu.
Część rośliny: ziele
Działanie: przeciwskurczowe, ściągające, żółciopędne, wydzielanie soków trawiennych
Zastosowanie: przewlekłe stany zapalne jelit i żołądka, biegunka, brak apetytu, wzdęcia, ból brzucha (na tle spastycznym), pobudza czynność wątroby, astma
Najczęściej stosowany w mieszankach ziołowych w zależności od rodzaju schorzenia.
Liść.
Liść podbiału-napary-osłaniająco w stanach zapalnych górnych dróg oddechowych,przeciwbakteryjnie (liście i kwiaty).-do okładów i obmywań w stanach zapalnych dziąseł i jamy ustnej.
Liść.
Liście- barwniki roślinne, wit.K1, wit.C,wit.z grupy B, garbniki, aminy, kwasy organiczne,mikroelement- głównie wapń i magnez. Działa moczopędnie, słabo p-krwotocznie, stosowane w chorobach reumatycznych, moczopędnie,wzmacniająco.
Opakowanie papierowo-foliowy woreczek strunowy.
Część rośliny: korzeń.
Działanie: osłaniające, zmiękczające,
Zastosowanie: ostry suchy kaszel, ból gardła, ból krtani, zaflegmienie, lekkie oparzenia jamy ustnej, nieżyt pokarmowy, zaparcia, podrażnienie oczu i skóry (w postaci okładów).
Część rośliny: liść
Działanie: osłaniające, zmiękczające,
Zastosowanie: ostry suchy kaszel, ból gardła, ból krtani, zaflegmienie, lekkie oparzenia jamy ustnej, nieżyt pokarmowy, biegunka (razem z sub. garbnikowatymi), podrażnienie oczu i skóry (w postaci okładów).
Uwaga! Zawarty śluz może utrudniać wchłanianie niektórych leków i witamin.
Ziele.
Ziele-moczopędnie, zapobiega kamicy moczowej. Zastosowanie w lekkich nieżytach dróg oddechowych, zmianach zapalnych jamy ustnej i gardła, jako dodatek do mieszanek p-reumatycznych, w chorobach u.moczowego.
Kłącze.
Liście bardzo smaczne jadane przez wiele ludów Eurazji i arktycznej Ameryki.
Kłącze- surowiec leczniczy zawiera 25% garbników, fenolokwasy, związki mineralne, skrobię) Wyciągi wodne z kłacza-działanie ściągające. Zastosowanie: p-biegunkowo, hamowanie drobnych krwawień, p-zapalnie (zewn-żylaki odbytu, zapalenie i afty-jama ustna, przy nadmiernej potliwości stóp).
Kwiat.
Kwiat-flawonoidy( robinina, akacetyna), olejek lotny, kwasy organiczne, cukry.
Napary z kwiatów: moczopędnie, p-cukrzycowo, przeciwskurczowo,uspokajająco i żółciopędnie.
Zastosowanie-zmniejszona diureza, obrzęki,stany skurczowe dróg żółciowych
Kwiat.
Koszyczek-1.2%olejku, fenolokwasy, flawonoidy (pochodne apigeniny, luteoliny, kwercetyny), kumaryny (pochodne skopoletyny), poliacetyleny, garbniki. Olejek działa p-zapalnie i rozkurczająco na mm.gładkie, poliacetyleny-przeciwgrzybiczo i odkażająco, kumaryny i pochodne apigeniny-rozkurczająco.
Zastosowanie: wyciągi z kwiatów-w stanach nieżytowych przewodu pokarmowego, przy wzdęciach,bólach brzucha, braku łaknienia, słabo rozkurczająco i przeciwbakteryjnie. Zewnętrznie do kompresów i przemywań podrażnionej skóry i błon śluzowych, do płukania jasnych włosów.
Ziele.
Do użytku zewnętrznego.
Uwaga! Nie stosować w ciąży.
Ziele.
Owoc proszek.
Suszona w temperaturze do 40 stopni Celsjusza.
Ziele.
Ziele: irydoidy,,kawolidy, fenylopropanoidy,flawonoidy pochodne kwercetyny,apigeniny i kemferolu,diterpeny,triterpeny, glikozydy nasercowe(obecność dyskusyjna),związki azotowe, ślady olejku, niewiele garbników.
Działanie: łagodnie uspokajająco, przeciwskurczowo w obrębie przewodu pokarmowego i macicy, obniża ciśnienie krwi, reguluje czynność serca. Zastosowanie: choroby układu nerwowego-nadmierna pobudliwość nerwowa, nerwice sercowo-naczyniowe, wczesne stadium choroby wieńcowej, pomocniczo w początkach nadciśnienia tętniczego, rozkurczowo w zaburzeniach przewodu pokarmowego.
Część rośliny: pączki.
Działanie: wykrztuśne, przeciwbakteryjne.
Zastosowanie: kaszel, ból gardła, chrypka, przeziębienie, grypa.
Część rośliny: kwiat
Działanie: wykrztuśne, pobudza wydzielanie śluzu oskrzelowego w stanach zapalnych dróg oddechowych, moczopędne, usprawnia usuwanie z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii, przyspiesza gojenie się ran, zmniejsza obrzęki, uszczelnia ściany włosowatych naczyń krwionośnych.
Zastosowanie: kaszel (działanie wykrztuśne), skąpomocz, trądzik, egzema, zapalenie skóry, schorzenia wątroby.
Zewnętrznie na obrzęki, siniaki, drobne zranienia, do higieny osobistej (upławy)
Część rośliny: Ziele
Działanie: pobudza czynność wydzielniczą wątroby i dróg żółciowych, przeciwskurczowe,łagodnie wykrztuśne, regulujące niemiarową akcję serca.
Zastosowanie: choroby wątroby i dróg żółciowych, słabe wydzielanie żółci, kaszel (środek wykrztuśny), skurcze, bolesna i skąpa miesiączka
Część rośliny: cały liść.
Działanie: antyseptyczne, ściągające, przeciwzapalne, przeciwpotowe
Zastosowanie: płukanie gardła (ból gardła), angina, zapalenie okostnej zębów, krwawienie dziąseł, pleśniawki, trudno gojące się rany, pocenie nóg.
Uwaga! Duże ilości pitej szałwi, szczególnie w przypadku dzieci mogą powodować podrażnienie błon śluzowych żołądka i jelit, nudności, wymioty, kurcze. Nie podawać jej przy ostrym zapaleniu żołądka.
Liść.
Ziele.
Korzeń i ziele-wmocnienie systemu immunologicznego, łagodzenie skurczów macicy,działanie antybakteryjne, przeciwpasożytnicze,przeciwzapalne, przeciwbólowe,przeciwreumatyczne, ochronnie na wątrobę, co jest zasługą kwasów fenolowych i kwasu ursolowego, wspomaganie procesów zdrowienia uszkodzonych kości, zapobieganie zanikowi kości i cofanie jego skutków(osteoporoza), działanie przeciwko wiciowcom atakującym narządy rozrodcze, w leczeniu dny moczowej, boreliozy (badania wykazały, że wyciągi z korzeni i liści szczeci działają na krętki Borrelia Burgdorferii podobnie jak amoksycyklina-antybiotyk stosowany w leczeniu boreliozy,chorób płuc,choroby wrzodowej żołądka, wspomagająco przy stanach zapalnych skóry,wypryskach i zmianach skórnych.
Uwaga! P-wskazana u kobiet w ciąży i karmiących piersią.
Część rośliny: ziele
Działanie: przeciwkrwotoczne
Zastosowanie: nadmierne krwawienia miesiączkowe, powtarzające się krwawienie z nosa
Kłącze.
Kłącze tataraku Calami Rhizoma-olejek, gorycz akoryna, garbniki,cholina, śluzy i skrobia
Działanie: zwiększenie wydzielania soku żołądkowego, żółci,zmniejsza napięcie mięśni gładkich przewodu pokarmowego, przeciwbakteryjnie, uspokajająco.
Zastosowanie: zaburzenia trawienne, niestrawność,kolki jelitowe, stany zapalne przewodu pokarmowego, nadkwaśność,choroba wrzodowa.
Pomaga zwyciężyć głód nikotynowy- żucie.
Zewn.do płukania włosów.
Część rośliny: kłącze
Działanie: pobudza wydzielanie soków trawiennych, przeciwskurczowe, wiatropędne, ściągające, przeciwbakteryjne.
Zastosowanie: wzdęcia, kolka jelitowa, brak apetytu, ból gardła, łupież, wypadanie włosów, łojotokowe zapalenie skóry, bezsenność
Kora.
Kora wierzby-Glikozydy fenolowe-salicyna do 8%, garbniki do 10%, flawonoidy. Działanie: przeciwzapalne, przeciwgorączkowe, przeciwbólowe.
Wskazania: Stany zapalne,infekcje dróg oddechowych z gorączką. Uwaga: salicyny n i e hamują agregacji płytek.
Ekstrakt z wierzby w odróżnieniu od aspiryny mniej ubocznych działań na żołądek, ochronne działanie garbników.
Działanie niepożądane: ból brzucha, podrażnienie żołądka i nerek, nudności, wymioty, zawroty głowy, pocenie się, krew w stolcu,szum w uszach,wysypki skórne.
Uwaga! Przeciwwskazania: jak przy leczeniu salicylanami, ostrożnie przy nadwrażliwości na aspirynę, w astmie, czynnej chorobie wrzodowej, cukrzycy,dnie moczanowej, hemofilii,chorobach nerek lub wątroby, stosować od 18 rż. Nie stosować na 2 tyg. przed operacją, w okresie okołooperacyjnym-ryzyko krwawienia!, przy przewlekłym stosowaniu salicyna może prowadzić do uszkodzenia nerek. Nie stosować z aspiryną,heparyną, warfaryną, lekamip-zakrzepowymi, metotreksatem, metyloklopramidem, fenytoiną,spironolaktonem.
Nasiona
Ziele.
Ziele: pochodne kwasu salicylowego, flawonoidy. Działanie: p-zapalne,napotne, p-gorączkowe (w infekcjach dróg oddechowych, przeziębieniu, grypie, można stosować u dzieci), moczopędne, immunostymulujące, przeciwbakteryjne.
Kwiat.
Kwiaty i ziele zawierają związki polifenolowe (flawonoidy pochodne kwercetyny i mirycetyny), procyjanidyny, garbniki, glikozydy fenolowe, fenolokwasy,niewielkie ilości olejku, związki mineralne, połączenia krzemu, potasu.
Zastosowanie kwiatu-lek moczopędny,odkażający drogi moczowe. Ziele- w kosmetyce jako lek ściągający, odkażający, stosowany do pielęgnacji skóry.
Korzeń.
Korzeń -związki poliacetylenowe, olejek, sterole, inulinę, związki śluzowe, sole mineralne.
Działanie:napary i wyciągi z korzenia -hamują rozwój bakterii i grzybów(poliacetyleny), przeciwzapalnie,pobudzają wydzielanie kwasu solnego, zółci oraz enzymów trzustkowych. Odwar z korzenia -lekki nieżyt przewodu pokarmowego, choroby skórne (trądzik, łuszczyca), zewn.okłady, przemywania,kąpiele,kompresy w łojotoku suchym, w wypadaniu włosów toksycznym i łojotokowym, w celach kosmetycznych.
Liść łopianu-latkon seskwiterpenowy-arkcjopiryna.Odwary z liści i korzeni w lecznictwie ludowym-p-cukrzycowo,owoce -wspomagająco w niektórych ch.nowotworowych.
Korzeń.
Korzeń żywokostu-do 1% alantoiny, 10-15% śluzu,niewielka ilość alkaloidów pirolizydynowych(symfytyna,echmidyna),garbniki,kwasy fenolowe,triterpeny,wapń, żelazo, fosfor,mangan, kobalt,wit.B1,B2,B12,C i P. Alantoina pobudza regenerację tkanek,szczególnie nablonkowej i działa p-zapalnie.
Jego właściwości regenerujące kości znane od dawna. Po złamaniach,skręceniach, stłuczeniach -okłady ze zmielonego namoczonego suchego korzenia.
Także w trudno gojących się ranach, wypryskach i stanach zapalnych skóry, zwiększa elastyczność skóry.